در گزارش اختصاصی باهنده، با سیدحمید عبدلپور رئیس جامعه معلولین استان و دبیر هیئت ورزش های جانبازان و توان یابان به برخی مسائل و مشکلات پیرامون جامعه معلولان استان پاسخ داده شد. 

جناب آقای عبدلپور، راجع به مناسب سازی مبلمان شهری مثل پیاده روها، پل عابر، عبور از بلوارها و... مشکلاتی که برای معلولین ایجاد می کنند، چه صحبتی دارید؟ 

وقتی به مشکلات و معضلات مربوط به مناسب‌سازی و مبلمان شهری برای معلولین توجه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که هیچ حرکت مثبتی در این زمینه انجام ندادیم و هنوز راه طولانی در این حوزه باقی است. بسیاری از زیرساخت‌ها، مانند پل‌های عبور روی جدول‌ها، رمپ‌های ورودی در بانک‌ها و اماکن عمومی، آسانسور، استاندارد و مناسب برای معلولین نیستند یا در بهترین حالت تنها به صورت نمادین و رفع تکلیف اجرا شده‌اند. این وضعیت نه تنها باعث نارضایتی و سختی در زندگی روزمره معلولین می‌شود، بلکه منشأ تبعیض و بی‌عدالتی است. 

در این خصوص بیشتر توضیح می دهید؟

ضروری است که ارگان‌های مربوطه، در کنار مشارکت فعال جامعه و نخبگان، استانداردهای معتبر جهانی را در طراحی و اجرا رعایت کنند و نظارت مستمر بر عملکردشان داشته باشند. تنها با این نگرش و همکاری واقعی، می‌توان محیطی عادلانه و قابل دسترس برای همه ایجاد کرد و حقوق شهروندی معلولین به طور واقعی محقق شود. برای مثال از اول بلوار امام خمینی معروف به شصت متری از گلستان 5 شروع می شود تا میدان امام حسین حتی یک جا برای عبور ویلچر نیست و یک فرد ویلچری باید چند کیلومتری طی کند تا بتواند عرض خیابان را عبور کند.  این در صورتی است که چندین سال کارگروه مناسب سازی در استان فعال می‌باشد و حتی در هر جلسه یک مورد از موارد مناسب سازی انجام می شد، الان بیشتر مشکلات مناسب سازی به سرانجام رسیده بود.

مشکلات و معضلات معلولین در جابه جایی و حمل و نقل روزانه چه مواردی است و آیا مناسب سازی لازم در این خصوص در استان ما صورت گرفته است؟ 

در  شهرهای ما، هنوز هیچ خودروی مناسب‌سازی شده برای معلولین وجود ندارد و این موضوع یکی از اصلی‌ترین مشکلات حمل‌ونقل برای آنان محسوب می‌شود چه در حمل و نقل شهری و بین شهری . نبود امکانات حمل‌ونقل مناسب، زندگی روزمره معلولین را بسیار دشوار می‌کند و فرصت‌های برابر برای مشارکت در جامعه را محدود می‌سازد.  در شهر تهران ما دیدیم که شهرداری سامانه ای برای معلولین راه اندازی نموده و سامان دهی کرده مجهز به بالابر، ویلچر و خیلی از مشکلات حمل و نقل معلولین را حل نموده است. این وضعیت نیازمند توجه جدی و فوری از سوی مسئولان است تا با تجهیز وسایل نقلیه و زیرساخت‌های حمل‌و نقل، بتوان رفاه و دسترسی این افراد را تضمین کرد. اهمیت حمایت از معلولین در حوزه حمل‌ونقل، نمادی از همبستگی و احترام جامعه به حقوق انسانی همه شهروندان است.  مسئولین بدانید حتی اگر در خانواده های خودتان معلولی هم نداشته باشید روزی شخصا خودتان پیر و ناتوان می شوید و  نیازمند این امکانات، پس تا دستتان می‌رسد کاری کنید برای رفاه آینده خودتان، در شهر حتی نمی توانید یک پارک مناسب سازی شده و حتی یک سرویس بهداشتی مناسب معلولین پیدا کنید وقتی مرکز استان این حال روزش است وای به حال دیگر شهرستان های استان.

نظر خود را راجع به مسائل و موضوعات آموزشی، بهداشتی و کاستی ها و تبعیض ها در مقایسه با افراد سالم بیان کنید.

مسائل آموزشی، بهداشتی و پزشکی برای معلولین نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت زندگی و توانمندسازی آنان دارد. فراهم کردن امکانات آموزشی مناسب و قابل دسترس، از جمله آموزش‌های مهارتی و تحصیلی، باعث رشد فردی و اجتماعی معلولین می‌شود و فرصت‌های برابر را برای مشارکت در جامعه فراهم می‌آورد. همچنین، دسترسی آسان به خدمات بهداشتی و پزشکی، اهمیت زیادی در حفظ سلامت و پیشگیری از مشکلات جسمی و روانی دارد. برقراری مراکز و خدمات تخصصی، آموزش به خانواده‌ها و کادر درمان، از جمله راهکارهای حیاتی است که باید در نظر گرفته شود تا معلولین بتوانند به سهم واقعی خود در جامعه برسند و زندگی سالم‌تری داشته باشند. همکاری کامل بین نهادهای آموزشی، بهداشت و درمان، کلید اصلی در تحقق این هدف ارزشمند است.

راجع به مشکلات معلولین در حوزه ورزش و کمبودها و کاستی های آن چه حرفی دارید؟

مشکلات ورزشی معلولین یکی از چالش‌های مهم در حوزه حقوق و فرصت‌های برابر است. با توجه  به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی کشور 25 ارگان موظف و مکلف اند به حمایت از هئیت ورزشهای جانبازان و توان‌‌یابان، این درصورتی است که هیچ یک از اماکن ورزشی و تجهیزات مناسب برای معلولین وجود ندارد یا در صورت موجود بودن، استانداردهای لازم را ندارند.  عدم دسترسی آسان به مراکز ورزشی و نبود حتی یک سالن اختصاصی جانبازان و معلولین و ندادن بودجه قانونی هئیت ورزشهای جانبازان و توان‌‌یابان استان و شهرستان ها بیشترین مشکلات را برای این عزیزان بوجود آورده این در صورتی استکه بهترین استعداد ها را در استان داریم و در هر مسابقاتی که شرکت می کنند بدون مدال بازنگشته اند . این موارد باعث می‌شود که بسیاری از معلولین فرصت شرکت در فعالیت‌های ورزشی و بهره‌مندی از فواید سلامت و روحیه‌بخش ورزش را از دست دهند. 

برای رفع این معضلات، نیاز است که سرمایه‌گذاری جدی در ایجاد امکانات مناسب،  و برنامه‌ریزی مناسب انجام شود تا ورزشی هم‌سطح و فراگیر برای همه افراد، جانبازان و معلولین، فراهم گردد. ورزش یکی از بهترین راه‌ها برای توانمندسازی و ارتقای کیفیت زندگی جانبازان و معلولین است و باید به عنوان یک حق بنیادی نگریسته شود.

 جامعه معلولین استان در حوزه مسکن با چه مشکلاتی مواجه هستند؟ 

معلولین که تنها منبع درآمد آن‌ها مستمری از سازمان بهزیستی است، با مشکلات و معضلات زیادی در حوزه مسکن روبرو هستند. این افراد اغلب توانایی مالی کافی برای خرید یا تعمیر خانه‌های مناسب و استاندارد ندارند و در فضاهای قدیمی، ناپایدار و کم‌امکانات زندگی می‌کنند. نبود تسهیلات مناسب در مسکن، مانند دسترسی آسان، راه‌های عبور مناسب، و امکانات بهداشتی، مشکلات بیشتری برای آن‌ها ایجاد می‌کند.  الان تنها راه خانه دار شدن معلولین داشتن قطعه زمین بنام معلول می‌باشد ک بهزیستی کمک هزینه ساخت آن را پرداخت می‌نماید یعنی کسی زمین ندارد چه باید کرد، الان خانواده سه معلولی داریم در مسکن مهر طبقه سه بدون آسانسور و به سختی با پله های بی شمار. 

در این شرایط، نیاز است دولت و نهادهای مرتبط برنامه‌ریزی و سیاست‌های حمایتی ویژه‌ای برای تامین و بهبود شرایط مسکن این قشر فراهم کنند. تخصیص تسهیلات ویژه، ارائه زمین رایگان یا کم‌هزینه، ساخت واحدهای مسکونی مناسب و رعایت استانداردهای لازم، می‌تواند نقش بسزایی در بهبود وضعیت زندگی و ارتقای کیفیت زندگی معلولین داشته باشد. این اقدامات، گامی مهم در تحقق عدالت اجتماعی و فراهم کردن امنیت و آرامش آنان است.

و حرف آخر؟

و حرف آخر و پیشنهاد درصورتی بنده به شخصه و بعضاً معلولین در ادارات دیگر دنبال مشکلات و کارهای اداری مراجعه می کنند بدون داشتن هیچ اطلاعی از قانون حمایت از معلولین، برگشت داده می شوند به سازمان بهزیستی، در مورد احقاق حقوق معلولین، نقش تمامی ارگان‌ها و نهادهای اجتماعی بسیار مهم است. صرفاً بهزیستی نمی‌تواند به تنهایی مسئول این وظیفه باشد؛ بلکه همکاری و تعامل تمامی سازمان‌ها، دستگاه‌ها و جامعه در تحقق عدالت و فراهم کردن فرصت‌های برابر برای معلولین ضروری است. این تلاش مشترک می‌تواند زمینه‌ای باشد برای ارتقای سطح زندگی، امکانات و احترام به حقوق انسانی تمامی افراد جامعه، بدون توجه به محدودیت‌های جسمانی،  همکاری همگانی موجب شکوفایی واقعی جامعه و فراهم کردن آینده‌ای بهتر برای همه است

شایسته ذکر است، پیرامون مشکلات و معضلات زیرساختی در حوزه رفاه و آرامش معلولین ایرادات و کاستی های زیادی هست که امیدواریم در مسیر رشد و توسعه در دیگر زمینه ها، مدیران و مسئولین ذیربط در راستای مرتفع نمودن مشکلات این گروه خاص از جامعه تلاشی دوچندان نمایند.